|
WAKACYJNY APEL O ROZTROPNOŚĆ NA DROGACH
Kiedyś roztropności nazywano „woźnicą cnót”, którego zadaniem było umiejętne kierowanie zaprzęgiem. Zaprzęg stanowiły dwa konie: biały - symbolizujący dobre skłonności i czarny - będący symbolem pociągu do złych zachowań. Zadaniem woźnicy było okiełznywanie konia czarnego i bezpieczne kierowanie zaprzęgu w stronę celu. Tak więc roztropnością można nazwać umiejętność podążania drogą prowadzącą do szczęśliwego osiągnięcia końca podróży.
Dziś konne zaprzęgi na naszych drogach są rzadkością. Wszelkiego rodzaje trakty zostały zdominowane przez miliony koni mechanicznych stukających pod maskami samochodów i bakami jednośladów prowadzonych przez kierowców oraz pojazdy napędzane siłą ludzkich mięśni, czyli przez cyklistów. Trzecią kategorię użytkowników dróg stanowią piesi. Wszyscy oni wyruszając w drogę zakładają sobie osiągnięcie celu. Czy zawsze się to udaję? Niestety, nie! Dlaczego? Nie wypracowali w sobie cnoty roztropności. A przecież winni mieć świadomość, że naruszanie podstawowych zasad bezpieczeństwa na drodze prowadzi do śmierci, kalectwa, a w najłagodniejszym przypadku do poturbowania.
W minionym roku w całym kraju doszło do 48 100 wypadków, zginęło 5 444 ludzi, rannych zostało 61 191 osób. W Wielkopolsce odnotowaliśmy 4 268 wypadków drogowych, zginęły 503 osoby, rannych zostało 5 567 kobiet i mężczyzn. Natomiast w powiecie średzkim doszło do 107 wypadków drogowych, w wyniku których 10 osób poniosło śmierć a 147 doznało obrażeń ciała. Znaczny odsetek sprawców wypadków stanowiły osoby znajdujące się pod działaniem alkoholu.
Katechizm Kościoła Katolickiego wyjaśnia, że cnota roztropności uzdalnia rozum ludzki do rozeznawania w każdej sytuacji naszego prawdziwego dobra oraz pozwala człowiekowi wybrać najwłaściwsze środki do jego spełnienia. Odnosząc to stwierdzenie do ruchu drogowego można więc powiedzieć, że dzięki posiadaniu cnoty roztropności, człowiek potrafi mądrze, a więc jak najbezpieczniej zachowywać się w każdej sytuacji drogowej.
Cnota roztropności jest zatem ze wszech miar potrzebną zaletą każdego kierowcy, pasażera i piechura. Człowiek, aby mógł wypracować w sobie tę cnotę, musi przyjąć niezbędne warunki jej zdobycia. Teologia moralna wyszczególnia osiem takich uwarunkowań i wymaga, by występowały razem.
1. Pamięć o rzeczach przeszłych – czyli potrzeba zapamiętywania wydarzeń z przeszłości. Mówimy więc o czerpaniu nauki z minionych doświadczeń, by nie popełnić ponownie tych samych błędów.
2. Inteligencja – chodzi tu o umiejętność rozpoznawania wymagań aktualnej rzeczywistości, czyli tego, co powinno się w danej chwili uczynić. Inaczej mówiąc, inteligencja polega na odpowiednim zachowaniu się użytkownika drogi w każdej sytuacji.
3. Pouczalność – a więc otwarcie się kierowcy i piechura na przyjęcie cudzych rad, pouczeń i dostosowywanie się do znaków drogowych oraz warunków panujących na drodze.
Z pouczalnością związane jest także otwarcie się człowieka na rady udzielany mu przez Ducha Świętego. Otwarcie się na natchnienia i rady pochodzące od Boga jest wprost konieczne zwłaszcza w trudnych sytuacjach, kiedy trzeba dokonywać szybkich wyborów.
4. Zaradność – we współczesnym świecie niekiedy kojarzona jest z tzw. cwaniactwem. W sytuacji ruchu drogowego mamy z tym do czynienia, na przykład w przypadku kierowców przyklejających w sposób niezgodny z kodeksem folię przyciemniającą szyby i niebezpiecznie ograniczającą widoczność, słuchanie super głośnej muzyki powodującej rozkojarzenie i pozbawiającej możliwości usłyszenia sygnałów dźwiękowych pojazdów uprzywilejowanych, że nie wspomnimy o wyczynach motocyklistów. Zaradny człowiek na drodze to taki, który potrafi samodzielnie - bez niczyjej podpowiedzi, szybko podjąć decyzję, która ostatecznie okaże się najwłaściwszym rozwiązaniem.
5. Łatwość wyciągania wniosków – polega ona na zdolności niepowierzchownego myślenia, nabytego m.in. na podstawie rozmów toczonych z mądrymi i kompetentnymi ludźmi. Jest to też umiejętność refleksyjnego zamyślenia się nad początkiem i końcem podróży.
6. Dalekowzroczność – ten czynnik zaliczany jest do najważniejszych elementów cnoty roztropności. Poprzez dalekowzroczność człowiek nabywa zdolność przewidywania skutków i następstw swojego postępowania.
7. Oględność – zdolność orientowania się, czy użycie, na przykład samochodu do osiągnięcia zamierzonego celu będzie stosowne w konkretnych okolicznościach (złe samopoczucie spowodowane chorobą, upał, gołoledź).
8. Ostrożność – bardzo istotny element z punktu widzenia słabości ludzkiej natury (nie zapominać o podtrzymywaniu ograniczonego zaufania do innych użytkowników dróg będących w ruchu, a także w stosunku do dzieci i zwierząt).
|