Bezpieczni w sieci
Internet należy do najszybciej rozwijających się mediów. Korzystamy z niego bardzo często do znalezienia informacji czy do zabawy. Sieć stała si miejsce nie tylko pracy lub rozrywki, ale również terenem występowania szeregu zagrożeń i działania różnych przestępców. Przypominamy najważniejsze zasady bezpieczeństwa, które pomogą nam uniknąć cybezagrożeń.
Dla dzieci i młodzieży
Nie ufaj osobom poznanym przez Internet.
Nigdy nie masz pewności, z kim naprawdę rozmawiasz. Może wcale nie jest Twoim rówieśnikiem, a na zdjęciu, które Ci przesłał, jest ktoś inny? Może wcale nie o przyjaźń z Tobą tu chodzi?
Nie podawaj swoich danych:
imienia i nazwiska, adresu, numeru telefonu czy nazwy i adresu szkoły. Być może nie wszyscy z osób odwiedzających Twojego bloga czy ulubiony czat mają dobre zamiary.
Posługuj się nickiem.
Nie używaj nicka, w którym podajesz datę urodzenia lub wiek np.:karolina1993 lub jacek14– lepiej, żeby nikt obcy nie wiedział ile masz lat. Wykorzystaj imię bohatera ulubionego filmu lub słowo z piosenki. Użyj swojej fantazji. Na pewno wymyślisz coś ciekawego!
Dbaj o bezpieczeństwo swoich przyjaciół.
Nie podawaj nikomu ich danych, nie publikuj zdjęć bez ich zgody. Nie wiesz, jaki ktoś zrobi z nich użytek, a kiedy je wysyłasz lub umieszczasz w Internecie, nie masz już nad nimi kontroli. Przecież nie chcesz, by przyjaciel wpadł w kłopoty.
Powiedz dorosłemu, któremu ufasz, gdy coś w Internecie Cię zaniepokoi:
jeśli ktoś przysłał Ci wulgarnego e-maila lub nęka Cię za pomocą komunikatora. Powiedz też, jeśli szukając informacji, trafiłeś na stronę, która namawia do nienawiści lub do czegoś dziwnego.
Bądź ostrożny, gdy spotykasz się z kimś poznanym w Sieci.
Zawsze skonsultuj to z rodzicami. Zabierz na pierwsze spotkanie zaufanego dorosłego lub przynajmniej kolegę lub koleżankę. Spotykaj się tylko w miejscach publicznych, nigdy w mieszkaniu nieznajomego/nieznajomej. Wróć do domu przed zmrokiem.
Internet daje złudne poczucie anonimowości i bezkarności.
Wcale tak nie jest! Szanuj innych użytkowników Internetu i wymagaj, by Ciebie szanowano. Choć nie zdajemy sobie z tego sprawy, zostawiamy w Internecie wiele śladów. Gdy ktoś narusza Twoje prawa, można go odnaleźć. Sam też staraj się nie naruszać czyichś praw!
Dbaj o swoje hasło jak o największą tajemnicę.
Wymyśl takie, które będzie trudne do odgadnięcia. Niech to nie będzie Twoje imię ani imię najlepszej przyjaciółki. Dlaczego trzeba dbać o hasło? Ktoś może wejść do Twojej skrzynki pocztowej i wysłać z niej e-maile w Twoim imieniu albo udawać Cię na forum internetowym – mogą być z tego kłopoty.
Zabezpiecz komputer.
Używaj dobrego programu antywirusowego, dbaj by baza wirusów była aktualna. Nie otwieraj e-maili od nieznajomych, nie klikaj na linki podesłane przez obcą osobę – mogą Ci zawirusować komputer!
Szanuj prawo własności w Sieci.
Zawsze podawaj źródło pochodzenia materiałów znalezionych w Internecie. Choć wydaje się, że wszyscy wokół ściągają z Internetu muzykę i filmy, trzeba pamiętać, że łamią w ten sposób prawo. Zastanów się, czy warto ryzykować. Istnieją strony z bezpłatnym dostępem do muzyki.
Dla rodziców
Zapytaj swoje dziecko, co robi w Internecie. Czym zajmuje się tam najczęściej? Nie wahaj się zadawać prostych pytań. To wiedza, którą może przekazać Ci Twoje dziecko – Internet to wynalazek ich czasów. Zapytaj, z kim rozmawia przez Internet. Poproś, aby pokazało Ci, w jaki sposób korzysta z Internetu. Powiedz, że chciałbyś wiedzieć, jakie informacje przekazuje swoim internetowym znajomym.
Powiedz, czego oczekujesz od dziecka w zakresie zasad bezpiecznego korzystania z Internetu. Korzystają z niego też osoby, które mają niewłaściwe intencje. Powiedz, zatem, czego, według Ciebie jako osoby dorosłej, nie wolno dziecku robić ze względu na jego i Wasze bezpieczeństwo. Pomóż mu zrozumieć, że nigdy nie powinno się podawać przez Internet osobistych danych (imienia i nazwiska, adresu, numeru telefonu) ani przesyłać lub publikować zdjęć, nagrań video. Wyjaśnij, że nie należy bez Twojej kontroli otwierać e-maili, odbierać wiadomości od osób nieznanych. Ty, jako osoba dorosła, możesz to robić. Zawartością takiego e-maila mogą być wirusy albo film lub zdjęcie o nieodpowiedniej dla dzieci treści.
Naucz swoje dzieci, że są ludzie, którzy kłamią, oszukują w Internecie i dlatego właśnie lepiej z nimi nie rozmawiać, ani nie odbierać od nich e-maili, wiadomości. Dzieci nie powinny spotykać się z osobami poznanymi w Internecie bez kontroli i wiedzy rodziców.
Poproś o zaufanie. Powiedz, że chcesz wiedzieć o tym, co je zaniepokoi w Internecie. Jeśli opowie Ci o tym, a Ty nie będziesz wiedział, co zrobić– zadzwoń lub napisz do Helpline. Razem zastanowimy się, co możemy zrobić. W Helplinie pracują ludzie, którzy są tam po to, by pomagać w trudnych sytuacjach.
Nie obwiniaj – w ten sposób nie rozwiążesz problemu, a dziecko straci odwagę, by opowiedzieć Ci o tym, co się stało. Pamiętaj, że dzieci często same obciążają się winą. Powiedz, jak ważne jest dla Ciebie to, by z Tobą rozmawiało. Doceń jego odwagę i zaufanie, jakim Cię obdarzyło. Powiedz swojemu dziecku, że zawsze może na Ciebie liczyć. Razem na pewno sobie poradzicie!
Najlepiej porozmawiać o zasadach, zanim zdecydujesz o podłączeniu komputera do Internetu. Jeśli jeszcze nie odbyliście takiej rozmowy, pamiętaj, że nigdy nie jest na to za późno.
